جاجیم و جاجیم بافی

نخستین دستاورد بشر در صنعت بافندگی بافته‌های حصیر مانند با استفاده از ساقه‌های گیاهان و درختان بوده است. پس از آن که انسان تواناست برخی حیوانات را مطیع خود کند و از مو و پشم آنها برای بافتن دستبافته های مورد نیاز بهره گیرد، شروع به تبدیل نمودن مو و پشم به نخ نمود. نخ ریسی دستی اولین قدم برای تولید نخ و ایجاد صنعت ریسندگی بوده است. توسعه صنعت ریسندگی هزاران محصول ساده و زیبا مانند کیف جاجیمی در سایزها و طرحهای متنوع و سپس لاکچری و فوق العاده مانند کیفهای گلیمی سیرجان را بوجود آورد.

پس از آماده شدن نخ، بافندگی آغاز شد. همچنان که حصیر، ماحصل در هم تنیدن ساقه ها در طول و عرض بود، انسان جاجیم و اولین دست بافته های پشمی را به همان شیوه ایجاد نمود. نخهایی در طول قرار داد و نخهایی در عرض را از لابه لای نخهای تار با ابزاری به نام ماسوره عبور داد. جاجیم، محصول دستبافی است که بر روی دستگاه بافندگی تولید می‌شود. دستگاهی ساده تر از دار بافت گلیم یا قالی. دستگاهی که می‌توان با وجود نخهای تار و پود آزاد و جاجیم نیمه کاره، کل دستباف را لوله نمود و جمع کرد و همراه با فصل کوچ جابجا نمود. از جاجیم برای پوشاندن کف، دیوارها و بسته بندی وسایل، روانداز و مانند آن استفاده می‌شود.

در دهه های گذشته جاجیم در اکثر استانهای ایران تولید می شده و بافت آن رواج داشته اما متاسفانه در حال حاضر در بسیاری از مناطق مانند استان کرمان به فراموشی سپرده شده است.

ابزار بافت جاجیم شامل دستگاه جاجیم‌بافی، شانه و ماسوره است و مواد اولیه مورد نیاز آن نخهای تار پشمی الوان و نقشه‌های پود الوان پشمی است.

کاربرد شانه در جاجیم‌بافی همان است که در قالی بافی و گلیم بافی برایش تعریف شده است. تفاوت شانه در جاجیم بافی به نسبت شانه در گلیم بافی و قالیبافی آن است که شانه در جاجیم بافی با نخ محصور شده و مانند دفه یا دفتین آزاد و جدا نیست و به صورت سراسری در عرض جاجیم قرار گرفته است. پس از هر رج عبور پود از لابه لای تارها شانه زده می‌شود و درگیری تار و پود محکم تر می شود. ماسوره وسیله ای که گلوله ای از نخ رنگی در آنان قرار می‌گیرد و پس از عبور از بین تارها نقش جاجیم را نمایان می سازد. البته نام ماسوره را بیشتر در چادرشب بافی به کار می‌برند تا جاجیم‌بافی .

جاجیم طرح و نقش خاصی ندارد و معمولاً بازی رنگ و نقوش هندسی روی جاجیم خودنمایی می کند. جاجیم های مناطق مختلف از نظر طرح و رنگ بندی و ضخامت با یکدیگر متفاوتند اشکال روی آنها خلاصه می‌شود به نقوش هندسی و شانه مانند و در موارد بسیار کم نقشمایه حیوانات.

در جاجیم برخلاف گلیم که نقش اصلی را پود ایجاد می کند، نقش اصلی را هر دو تار و پود ایجاد می‌کنند. پود های الوان در لابه لای تارهای الوان قرار می‌گیرند.

در قدیم استفاده از جاجیم محدود می شد به دیوار پوش، رختخواب پیچ، پوشش وسایل و در اندک مواردی بالاپوش. امروزه طراحان و خلاقان عرصه محصولات سنتی، در محصولات جاجیمی تنوع ایجاد نموده و متناسب با دکوراسیون جدید و زندگی مدرن امروزی، کالاهای جدید تولید نموده اند و در برخی موارد حتی تغییر کاربری داده‌اند.  کیف، کفش، روتختی، کوسن، پشتی، صندوقچه، رو تختی، روکرسی نمونه هایی از محصولاتی است که با جاجیم تولید می شود و این روزها رواج دارد.

پیشنهادات کاربردی

اینکه شما با توجه به قیمت و نوع این کیف جاجیمی تمایل داشته باشید از آن کجا استفاده کنید دقیقاً یک گزینه شخصی است و به علاقه و دلخواه شما بستگی دارد. اما اگر  دنبال یک هدیه با قیمت مناسب برای خودتان یا یک دوست هستید می توانید به عنوان یک کاندید، آن را در نظر داشته باشید. جاقلمی جاجیم قرمز را می توانید با کیف جاجیمی مشابه خودش ست کنید. از این کیف کوچک می توانید به جای باکس هدیه و کاور نیز استفاده نمائید.

راهنمای خرید  جاقلمی جاجیم قرمز

کیف جاجیم مانند سایر محصولات صنایع دستی از حساسیت های خاصی در خرید برخوردار است.  کیفیت بافت جاجیم، رنگ آن، کیفیت دوخت کیف، یراق آلات، جنس آستر و نحوه بسته بندی و اطلاع رسانی در مورد روش شستشو و نگهداری از جمله مواردی هستند که در هنگام خرید یک محصول دستباف باید مدنظر داشته باشید. در حقیقت معیارهای قیمت گذاری برای یک کیف دستباف می باشند. برای یک کیف مرغوب، آستر باید پارچه ای باشد و جاجیم از تراکم بافت و کیفیت مواد اولیه بالایی برخوردار باشد. آسترهای سوزنی برای کارهای مرغوب و قیمت بالا به کار نمی روند و از آنها صرفا جهت ارائه محصول قیمت پایین و اقتصادی استفاده می شود. تعداد جاهای کاربردی تعبیه شده در کیف به تناسب اندازه آن، عامل مؤثری در خرید و قیمت گذاری است. از کیفیت زیپ غافل نشوید و حتما قبل از خرید آنرا چک کنید. اگر از فروشگاه اینترنتی خرید می کنید در نظر داشته باشید حتماً ضمانت تعویض و برگشت کالا داشته باشد و در صورت معیوب بودن، به راحتی بتوانید در بازه زمانی تعریف شده کالا را مرجوع نمائید.

اگر گرهی بر روی کار جاجیمی مشاهده نمودید ایراد محسوب نمی شود چراکه در زمان بافت جاجیم پس از اتمام نخ، نخ بعدی به نخ قبل گره زده می شود و فرایند بافندگی ادامه می یابد.

هنگام خرید جاقلمی به ابعاد آن دقت کنید. مقدار لوازم التحریر یا لوازم آرایش که قصد دارید داخل آن بگذارید باید متناسب با سایز آن باشد. از جاقلمی جاجیم می توانید به عنوان کاور اشیاء با ارزش خود استفاده کنید. از جاقلمی جاجیمی می توانید به جای جعبه هدیه نیز استفاده نمائید و هدیه خود را درون آن قرار داده و با تزئین ربان به شخص مورد نظر خود هدیه دهید.

کیف جاقلمی جاجیم قرمز، از نمونه های قیمت مناسب در مجموعه کیفهای سنتی دستباف است و سبک تولید آن در دسته کیفهای اقتصادی می باشد.

شستشو و نگهداری جاقلمی جاجیم قرمز

کیفهایی که از گلیم و جاجیم دستباف در تولید آنها استفاده شده است نسبت به کارهای برزنتی، چرم مصنوعی و یا پارچه ای شرایط نگهداری متفاوتی دارند. اگر روشهای بهینه نگهداری و شستشوی کیف جاجیمی را به کار  ببرید دوران طولانی تری می توانید از کیف خود استفاده نمایید و از آن لذت ببرید.

کیفهای سنتی دستباف اغلب از پشم تولید شده است. توجه داشته باشید پشم نسبت به رطوب و گرما حساس است و شروع به خوردگی می کند یا حشرات موذی سراغ آن می‌آیند. هنگام استفاده از یک محصول پشمی، به خاطر داشته باشید آن را در محیط مرطوب قرار ندهید. در صورت خیس شدن کیف حتماً در سریع ترین زمان ممکن آن را خشک نمایید. هر زمان که از کیف دستباف خود استفاده نمی کنید آن را در معرض رطوبت و یا گردوخاک قرار ندهید. کیف را داخل یک کیسه پارچه‌ای قرار دهید. می توانید کیف را درکاوری که همراه با خرید جاقلمی جاجیم قرمز از مجموعه بیتا به شما تقدیم شده نگهداری نمایید. هرگز از کیسه نایلونی برای نگهداری کیف استفاده نکنید.

در صورتی که کیف دستباف شما به مواد خوراکی یا مصنوعی آغشته شد سریعاً آنرا با شوینده مناسب تمیز و سپس خشک نمایید. رعایت این نکات می تواند به طول عمر دستباف شما کمک نموده و در دوران استفاده از آن لذت ببرید.

برای شستشوی جاقلمی جاجیم قرمز در وهله اول بهتر است آن را به خشکشویی بسپارید. محصولات طبیعی نسبت به تولیدات ماشینی از ظرافت خاصی برخوردارند. حتما اطمینان حاصل کنید که خشکشویی مد نظر شما در شستشوی کیف دستباف از مهارت کافی برخوردار باشد.

در صورتی که کیف شما نیاز به تمیز کردن سطحی داشت و روی کیف بستنی، غذا یا امثال آن ریخته شده می توانید با یک وسیله مانند قاشق ابتدا اضافات را بردارید و سپس با یک اسکاج و شامپو فرش محل آلودگی روی کیف را تمیز نمایید. برای تمیزی بیشتر پس از شامپو فرش از یک دستمال خیس سفید یا دستمالی که رنگ نمی دهد برای پاک کردن اثرات شامپو فرش استفاده کنید. در پایان از یک دستمال خشک برای گرفتن آب اضافه استفاده کنید و کیف را در فضای باز قرار دهید تا کاملا خشک شود.

در صورتی که نیاز به شستشوی کامل جاقلمی جاجیم قرمز دارید و تصمیم گرفتید این کار را در خانه انجام دهید به این شیوه عمل کنید؛ برای انجام عملیات شستشو می توانید از یک شوینده مانند مایع لباسشویی، مایع ظرفشویی یا پودر لباسشویی استفاده کنید. شوینده را در آب سرد حل کنید (اگر از پودر لباسشویی استفاده می کنید آن را صافی کنید به گونه ای که دانه های پودر در محلول نباشد). ظرفی که محلول شوینده را در آن می ریزید باید به اندازه ای باشد که کیف به راحتی در آن قرار گیرد. سپس کیف را در آن غوطه ور نمائید. پس از آنکه کیف به طور کامل خیس شد آن را بدون اسکاج یا برس و یا چلاندن شستشو نمائید. شستششوی ملایم با دست کافیست. در مرحله نهایی کیف را با آب سرد آبکشی نموده و در فضای باز آویزان کنید تا خشک شود.

نکات قابل توجه در شستشو

• هرگز از لکه بر، سفیدکننده و مانند آن برای تمیز کردن آلودگیهای بوجود آمده استفاده نکنید.
• هرگز از آب داغ یا آب گرم برای شستشوی کیف جاجیم استفاده نشود.
• هرگز کیف دستباف را در آب نخیسانید.
• پس از شستشوی کیف آن را در معرض هوای آزاد قرار دهید تا خشک شودو هرگز از شوفاژ، بخاری یا اتو برای خشک کردن دستبافته استفاده نفرمائید.
• توجه داشته باشید لبه های کیف را با دست بشوئید و از کشیدن برس یا اسکاج روی لبه ها خوداری نمائید.
• برای عمر بهینه کیف، ترجیحاً آن را با دست و به روش ذکر شده بشوئید و از ماشین لباسشویی استفاده نکنید.